1- موقعیت جغرا فیایی
استان بوشهر در جنوب غربی کشور و در فاصله 27 درجه و 17 دقیقه تا 30 درجه و 17 دقیقه عرض جغرافیایی و 50 درجه و 8 دقیقه تا 52 درجه و 58 دقیقه طول جغرافیایی واقع گردیده است. این استان از شمال به استان خوزستان، کهکیلویه و بویراحمد، از جنوب خلیج فارس و استان هرمزگان، از شرق به استان فارس و از غرب به خلیج فارس محدود می شود.
2- مساحت
استان بوشهر با 567/23167 کیلومتر مربع وسعت حدود 4/1 درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است. شهرستان دشتستان با 248/6366 کیلومتر مربع بزرگترین شهرستان استان بوشهر با 949/1441 کیلومتر مربع به عنوان کوچکترین شهرستان استان محسوب می شوند. تراکم نسبی جمعیت استان در سال 1380 معادل 35 نفر در کیلومتر مربع بوده که بالاترین آن مربوط به شهرستان بوشهر با 142 نفر در کیلومتر مربع و پایین ترین آن مربوط به شهرستان دشتی با 15 نفر در کیلومتر مربع می باشد.
3- تعداد بخش، شهر، دهستان
استان بوشهر دارای 10 شهرستان، ۱۷ بخش، ۱۳ شهر و ۳۶ دهستان است.
بوشهر، تنگستان، دشتستان، دشتی، دیر، دیلم، کنگان، عسلویه، جم و گناوه 10 شهرستان استان میباشند.
4- مذهب، زبان، گویش
بیش از 99 درصد ساکنین استان را مسلمان تشکیل می دهند که اکثریت آنها نیز شیعه می باشند. حدود 15% در صد از ساکنین استان بوشهر را اقلیت های دینی خصوصاً زرتشتی تشکیل می دهند و تعداد اندکی هم کلیمی و مسیحی در استان زندگی می کنند. فارسی محلی زبان و گویش اکثر مردم استان می باشد.
زبان عربی بعد از زبان فارسی رایج ترین زبان ساکنین شهرها و روستاهای ساحلی می باشد. زبان ترکی نیز زبان رایج عشایر استان است. سرزمین بوشهر از جمله مناطقی است که ریشه در اعصار کهن تاریخ دارد.
قدیمی ترین نشانه های بدست آمده از سکونت انسان در سرزمین بوشهر به عهد ایلامی و تمدن بین النهرین بر می گردد. در اوایل هزاره دوم قبل از میلاد سلسله جدیدی در ایلام ظهور نمود که برمنطقه وسیعی از دشت ها و جبال، شامل بخش مهمی از سواحل خلیج فارس و بوشهر حکومت می کردند. در زمان مادها نیز که قومی آریایی نژاد بودند و در آغاز سده هشتم قبل از میلاد تشکیل دولت داده بودند سرزمین بوشهر جزء یکی از ایالت های جنوب غربی آن دولت بوده و در زمان حکومت او و خشتره جزو ساتراپ نشین چهاردهم دولت ماد بوده است.
در زمان هخامنشیان پس از آنکه کوروش در سال 55 قبل از میلاد، آخرین ماد را شکست داد و از جمله پارس و سرزمین بوشهر را به تصرف خود در آورد.
در دوره ساسانی و در زمان اردشیر بابکان شهر "رام اردشیر" در دو فرسنگی بوشهر بنا نهاده شد که اکنون خرابه های آن به نام ریشهر معروف است. با ظهور دین اسلام گسترش آن به سوی سرزمین ایران، استان بوشهر نیز تحت تأثیر این دین قرار گرفت. در زمان خلافت عمر بندر حنابه که خرابه های ان در غرب گناوه کنونی باقی است بدست عثمان بن ابی العاصی ثقفی تسخیر شد. در سال 22 هجری قمری "شهرک" مرزبان والی فارسی با لشکری عظیم به ریشهر رفت که بین او و عثمان جنگی سخت در گرفت که در نهایت شهرک کشته شد و ریشهر و سرزمین های مجاور آن به تسخیر اعراب در آمد.
در زمان امویان سواحل خلیج فارس از جمله سرزمین بوشهر توسط فرستادگان خلفا اداره می شد. فرمانروایی آل بویه سرزمین های فارس و بوشهر جز قلمرو آنان قرار داشت . بویه پسر فنا خسرو از اهالی دیلم بود که به خدمت ماکان بن کاکی سردار سپاه امیر نصر ساسانی درآمد و پس از مدتی به سپاهیان مرداویچ زیارتی پیوست. در آغاز سلسله صفویه پرتقالی ها بر تمام جزایر خلیج فارس حکومت می کردند و در سال 1031 هجری قمری شاه عباس با انگلیسی ها متحد شد و دست پرتقالی ها را از خلیج فارس کوتاه کرد. در زمان لطفعلی خان بوشهر مرکز عملیات وی قرار گرفته و قریب هشت هزار نفر از طریق بوشهر به بحرین رهسپار شدند و موفق به تسخیر آنجا گردیدند.
در دوره افشاریه؛ نادر شاه برای تأمین ارتباط جزایر با سواحل خلیج فارس در صدد تأسیس نیروی دریایی برآمد و در سال 1147 هجری قمری لطیف خان را به کاپیتانی کل سواحل و بنادر خلیج فارس انتخاب و اعزام کرد. در سال 1254 هجری قمری انگلیسی ها برای نخستین بار به بهانه محاصره هرات توسط سپاه محمد شاه قاجار شهر بوشهر و جزیره خارگ را به اشغال خود دراوردند که با مقاومت روحانیت اگاه زمان به رهبری ایت الله شیخ حسن ال عصفور روبه رو شدند. درسال 1273 هجری قمری بار دیگر متجاوزین انگلیسی به بوشهر یورش بردند که این بار نیز با مقاومت شجاعانه مردم تنگستان به رهبری باقرخان تنگستانی و احمدخان تنگستانی مواجه شدند. با وقوع جنگ جهانی اول بوشهر بار دیگر کانون یکی از بحرانی ترین مناطق خاورمیانه شد و مردم این دیار با قامتی افراشته علیه متجاوزین خارجی قیام کرده و به رهبری شهید رئیسعلی دلواری، شیخ حسین چاهکوتاهی و... سال ها با استعمارگران بیگانه نبرد کرده و جلو پیشروی آنان از بوشهر به شیراز را گرفتند. در هنگام بر پایی انقلاب اسلامی مردم بوشهر با تقدیم کردن چندین شهید، دین خود را به استقلال، ازادی و جمهوری اسلامی ادا کردند. مردم مبارز و آگاه بوشهر در هنگام جنگ نیز به طور چشمگیر و گسترده در جبهه های حق علیه باطل حضور پیدا کردند و در خشکی و دریا با متجاوزین ایران اسلامی به نبرد برخواستند و در این راه شهیدان بسیاری به انقلاب تقدیم نمودند. روحشان شاد ، راهشان مستدام باد .
نظرات
0