
به گزارش دریاکنار و نقل از پایگاه اطلاعرسانی دولت، انصاری در روزنامه ایران نوشت: هفته درختکاری در ایران یکی از مناسبتهای مهمی است که با هدف توجه هر چه بیشتر به درختان تعریف شده و هر سال گرامی داشته میشود. این توجه در آموزههای تاریخی و مذهبی این سرزمین ریشه دارد. پدران ما با آگاهی از ظرفیتهای اقلیمی این سرزمین به ارزش درخت و رابطه انسان و طبیعت در شهرها پی برده و اتفاقاً در این عرصه پیشگام بودهاند. واژه «پردیس» که اکنون کاربردی جهانی یافته است، نشان از الفت ایرانیان شهرنشین با درخت و باغ از گذشتههای دور دارد. اصول و چهارچوب صیانت از باغهای قدیمی ایرانی بیانگر توجه به محدودیتهای اقلیمی و همچنین دربردارنده ارزشها و اعتقادات ایرانیان است که به نظر میرسد طی چند دهه گذشته شاکله اصلی آن دستخوش تغییر و فراموشی شده است. نگاه کوتاهمدت در ایجاد فضاهای سبز شهری، کاشت چمن و درختان سریعالرشد غالباً غیربومی و در نهایت بیتوجهی به محدودیت منابع آب و مختصات سرزمینی از پیامدهای این تغییر نگاه و غفلت اکولوژیک بوده است.
در کارکردهای کالبدی، فضاهای سبز به عنوان جداکننده فضای شهری به عنوان مانعی جدی برای جلوگیری از گسترش بیرویه شهرها محسوب میشوند. در مبحث کارکردهای اجتماعی، فضاهای سبز میتوانند به محلی برای مناسبات جمعی تبدیل شده و موجبات تعلق خاطر مردم به محل سکونت و ارتقای اعتماد در جامعه را فراهم کنند. در موضوع کارکردهای محیطزیستی به عنوان مهمترین مؤلفه اثرگذار، فضاهای سبز با ایجاد تعادلبخشی در متابولیسم شهر و ارائه خدمات اکوسیستمی همچون کاهش آلایندههای هوا، تعدیل جزایر حرارتی و تلطیف دمای محیط، کنترل روانابها و سیلابهای شهری و ترسیب و ذخیره کربن به ارتقای کیفیت زیست شهرها کمک میکنند.
اکنون شهرهای ما با وجود همه محدودیتهای اقلیمی برای ایجاد تعادل میان محیطهای مصنوع و طبیعی و ایجاد مکانهایی برای برقراری حداقل ارتباط میان شهروندان با طبیعت به فضاهای سبز مشجر نیاز دارند. به همین دلیل مدیریت پایدار فضاهای سبز شهری با اتکا به خرد تاریخی ایرانیان در مواجهه با زیستبوم و با تکیه بر شرایط جغرافیایی و کمبود منابع آب، موضوعی بسیار قابل تأمل است.
در چنین شرایطی «نگهداشت» درختان بیش از «کاشت» آنها حائز اهمیت خواهد بود. بر این اساس بازنگری در الگوی کشت درختان و استفاده از تنوع گونهای سازگار با اقلیم یک الزام اجتنابناپذیر است، الزامی که بیش از همه کمبود ذخایر آبی کشور پیش روی ما نهاده است.
پویشهای مختلفی که طی سالهای اخیر برای گسترش فرهنگ درختکاری در استانهای کشور از سوی تشکلهای مردمی و با هدف جلب مشارکت خیرخواهانه و داوطلبانه محیطزیستی رونق گرفته، امیدوارکننده است. با وجود این در درختکاریهای مناسبتی و مستمری که از سوی نهادهای دولتی یا پویشهای مردمی انجام میشود، مراقبت و بقای درختان کاشتهشده بسیار بیشتر از غرس نهال اهمیت دارد.
با آنکه نباید فراموش کرد که همواره حفاظت از سرمایههای طبیعی شهرها مانند حفظ درختان کهنسال، باغات برجایمانده و رود درهها بر اقدام برای درختکاری ارجح است، شاید بهتر باشد با گذشت چندین دهه از برگزاری مناسبت مرسوم درختکاری و در کنار همه تلاشهایی که برای توسعه کمی و افزایش سرانه فضای سبز در شهرها انجام میشود، موضوع حفاظت از عرصههای طبیعی شهر، کیفیت فضای سبز و انطباق آن با شرایط محیطزیستی و اقلیمی هم بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
نظرات
0