بازی های ۲۰۲۴ المپیک از روز جمعه به میزبانی فرانسه و در پاریس آغاز می شود. این سی و سومین دوره بازی های تابستانی که برای سومین بار در پاریس برگزار می شود. با برگزاری این بازی ها پاریس بعد از لندن، به دومین شهر جهان تبدیل خواهد شد که سه بار میزبان بازی های المپیک بوده است.

ایران یکی از کشورهای شرکت کننده در این بازی ها است. حضور در المپیک پاریس هجدهمین حضور کاروان ورزش ایران در ادوار مختلف این بازی ها به حساب می آید. حضوری که نسبت به ادوار گذشته و به خصوص المپیک های اخیر متفاوت خواهد بود.

با این حال امید به خلق چند شگفتی در بین ورزشکاران ایران وجود دارد. سنگنوردی و ژیمناستیک از جمله این رشته ها هستند که می توان به درخشش دو جوان ایران امیدوار بود. ضمن این که در برخی رشته های دیگر هم جوانان می توانند شگفتی سازی کنند.

حضور ۴۰ ورزشکار ایرانی در المپیک پاریس

در ۱۷ دوره ای که ورزش ایران در بازی های المپیک شرکت داشته است، کاروان کشورمان از حیث تعداد ورزشکاران اعزامی، ترکیب های مختلفی داشته است. اعزام ورزش ایران در بازی های المپیک با یک نماینده (۱۹۰۰ فرانسه) آغاز شد. در المپیکی مانند ۱۹۷۶ مونترال کاروان ایران متشکل از ۸۶ ورزشکار بود و در برخی ادوار مانند بازی های ۱۹۵۶ ملبورن و ۱۹۹۶ آتلانتا هم ایران با ۱۷ و ۱۸ ورزشکار شرکت داشت.

از بعد از المپیک ۲۰۰۴ که کاروان ایران با ۳۸ ورزشکار راهی آتن شد، ترکیب کاروان اعزامی به المپیک های بعدی سیر صعودی داشت طوریکه به ۶۵ نفر در بازی های ۲۰۲۰ توکیو رسید.

برای المپیک ۲۰۲۴ پاریس اما تعداد نمایندگان ایران به ۴۰ ورزشکار کاهش یافته است. این ورزشکاران در رشته های کشتی آزاد، کشتی فرنگی، تیروکمان، وزنه‌برداری، شمشیربازی، تکواندو، ژیمناستیک، دوچرخه‌سواری، شنا، سنگنوردی، دوومیدانی، قایقرانی، تنیس روی میز و تیراندازی صاحب سهمیه شده اند.

معرفی المپین های ایران

اولین سهمیه ایران برای المپیک توسط هانیه رستمیان در تیراندازی به دست آمد. دوومیدانی هم آخرین رشته ایی بود که توسط فرزانه فصیحی و حسن تفتیان وارد فهرست رشته های المپیکی شد.

وضعیت کاروان ورزش ایران برای حضور در سی و سومین دوره بازی‌های المپیک در فاصله ۲۴ روز باقی مانده تا این بازی‌ها به این شرح است:

کشتی آزاد

* رحمان عموزاد (وزن ۶۵ کیلوگرم کشتی آزاد - نفر پنجم مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

* یونس امامی (وزن ۷۴ کیلوگرم - فینالیست مسابقات ۲۰۲۴ کسب سهمیه بیشکک)

* حسن یزدانی (وزن ۸۶ کیلوگرم کشتی آزاد - مدال نقره مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

* امیرعلی آذرپیرا (وزن ۹۷ کیلوگرم - فینالیست مسابقات ۲۰۲۴ کسب سهمیه بیشکک)

* امیرحسین زارع (وزن ۱۲۵ کیلوگرم کشتی آزاد - مدال طلا مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

کشتی فرنگی

* مهدی محسن نژاد (وزن ۶۰ کیلوگرم کشتی فرنگی - نفر پنجم مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

* سعید اسماعیلی (وزن ۶۷ کیلوگرم کشتی فرنگی- مدال برنز مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

* امین کاویانی نژاد (وزن ۷۷ کیلوگرم - مسابقات ۲۰۲۴ گزینشی قزاقستان)

* علیرضا مهمدی (وزن ۸۷ کیلوگرم - مسابقات ۲۰۲۴ گزینشی قزاقستان)

* محمدهادی ساروی (وزن ۹۷ کیلوگرم کشتی فرنگی- مدال برنز مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

* امین میرزازاده (وزن ۱۳۰ کیلوگرم کشتی فرنگی - مدال طلا مسابقات ۲۰۲۳ جهانی بلگراد)

تیراندازی

* هانیه رستمیان (تپانچه ۲۵ متر - مسابقات جهانی ۲۰۲۳ مصر)

* شرمینه چهل امیرانی (تفنگ بادی ۱۰ متر - مسابقات جهانی ۲۰۲۳ باکو)

* فاطمه امینی پژوه (تفنگ بادی ۱۰ متر - مسابقات ۲۰۲۴ کسب سهمیه جاکارتا)

* محمد بیرانوند (اهداف پروازی - مسابقات ۲۰۲۴ قهرمانی آسیا کویت)

تکواندو

* مهران برخورداری (وزن ۸۰- کیلوگرم - مسابقات ۲۰۲۳ گرنداسلم ووشی)

* ناهید کیانی (وزن ۵۷- کیلوگرم - رنکینگ ۲۰۲۴ جهانی)

* مبینا نعمت زاده (وزن ۴۹- کیلوگرم - مسابقات ۲۰۲۴ کسب سهمیه چین)

* آرین سلیمی (وزن ۸۰+ کیلوگرم - مسابقات ۲۰۲۴ کسب سهمیه چین)

شمشیربازی

* علی پاکدامن، محمد رهبری، محمد فتوحی، فرزاد باهر ارسباران (کسب سهمیه تیمی و انفرادی اسلحه سابر - آخرین رقابت‌های گزینشی المپیک - مجارستان)

وزنه برداری

* میرمصطفی جوادی (وزن ۸۹ کیلوگرم رنکینگ پنجم المپیکی - جام جهانی ۲۰۲۴ تایلند)

* علی داودی (دسته فوق سنگین رنکینگ چهارم المپیکی - جام جهانی ۲۰۲۴ تایلند)

قایقرانی

* مهسا جاور (روئینگ دو نفره سبک وزن - انتخابی آسیا و اقیانوسیه ۲۰۲۴ کره جنوبی)

* زینب نوروزی (روئینگ دو نفره سبک وزن - انتخابی آسیا و اقیانوسیه ۲۰۲۴ کره جنوبی)

* نبی رضایی (کانوی ۱۰۰۰ متر مردان - انتخابی آسیا و اقیانوسیه ۲۰۲۴ توکیو)

* فاطمه مجلل (روئینگ تک نفره - انتخابی آسیا و اقیانوسیه ۲۰۲۴ کره جنوبی)

* علی آقامیرزایی (کایاک ۱۰۰۰ متر مردان - انتخابی آسیا و اقیانوسیه ۲۰۲۴ توکیو)

ژیمناستیک

* مهدی الفتی (پرش خرک - سری مسابقات جام جهانی ۲۰۲۴)

تنیس روی میز

* نیما عالمیان (قهرمانی در مسابقات گزینشی آسیای میانه - ازبکستان)

* ندا شهسواری (قهرمانی در مسابقات گزینشی آسیای میانه - ازبکستان)

* نوشاد عالمیان (رنکینگ جهانی)

دوچرخه سواری

* علی لبیب ( By Country - جاده - رنکینگ اتحادیه جهانی)

تیروکمان

* مبینا فلاح (ریکرو انفرادی - مسابقات انتخابی ترکیه)

سنگنوردی

* رضا علیپور (مسبقات انتخابی در شانگهای و بوداپست)

شنا

* سامیار عبدلی (سهمیه فدراسیون جهانی)

دوومیدانی

* حسن تفتیان (رنکینگ جهانی - رده ۴۵ دوی ۱۰۰ متر)

*فرزانه فصیحی (رنکینگ جهانی - رده ۳۸ دوی ۱۰۰ متر بانوان)

بررسی وضعیت رشته های ایران در پاریس

ورزش ایران نسبت به المپیک توکیو که همین سه سال پیش برگزار شد در تعداد رشته و ورزشکاران المپیکی پسرفت داشته است. علاوه بر این، شرایط المپین های این دوره هم به گونه ای نیست که با قاطعیت از کیفیت و شانس بالای آنها برای به اهتزاز درآوردن پرچم ایران صحبت کرد.

حداقل بررسی های فنی و پیش بینی های روی کاغذ در بسیاری رشته ها و ورزشکارانش به چیزی غیر از مدال ختم می شود مگر اینکه اراده و غیرت خود ورزشکاران و در کل شگفتی، نتیجه ای غیر از این را رقم بزند.

بررسی اجمالی رشته های اعزامی به المپیک به این شرح است:

کشتی

برای دومین دوره متوالی کشتی ایران با ترکیبی ناقص راهی بازی های المپیک می شود. برای بازی های ۲۰۲۰ توکیو فرنگی کاران نتوانستند به سهمیه کامل دست یابند و برای این دوره بازی های المپیک آزادکاران یک سهمیه از دست دادند. با این حال همچنان چشم امید همه به کشتی است و مدال آوری این رشته.

وزنه برداری

وزنه برداری نه به اندازه کشتی اما در بسیاری از ادوار بازی های المپیک برای ایران مدال آور بوده است کمااینکه در المپیک قبل هم یکی از مدال های نقره کاروان ایران در همین رشته و توسط علی داودی به دست آمد. وزنه برداری در حالی با دو نماینده و از جمله نایب قهرمان توکیو در پاریس حاضر می شود که در مجموع در افت به سرمی برد و به همین دلیل نمی توان با قاطعیت از مدال آوری در این رشته صحبت کرد.

تکواندو

تکواندو بعد از کشتی بیشترین سهم را در مدال های المپیکی ورزش ایران داشته است اگرچه این رشته هم در المپیک های اخیری توفیقی در این مهم نداشته است. بعد از المپیک ۲۰۰۸ پکن که با طلای هادی ساعی همراه بود، تنها موفقیت تکواندو از حضور در المپیک محدود به مدال برنز کیمیا علیزاده در المپیک ریو می شود. این ناکامی ها حتی تا بازی های آسیایی هانگژو هم پیش رفت اگرچه قهرمانی اخیر در آسیا تاحدی امیدها را به این رشته، مسئولان و ورزشکارانش بازگرداند که می توانند در پاریس هم آبروداری کنند. 

شمشیربازی

در دوره ای که جای بلندقامتان بسکتبال و والیبال در ترکیب کاروان ایران خالی است، شمشیربازی تنها رشته تیمی دراین ترکیب به حساب می آید که برای دومین دوره متوالی با این سهمیه و ترکیبی چهار نفره در المپیک حاضر می شود. این چهارمین حضور متوالی شمشیربازان در المپیک است و اگر این حضور به مدال ختم شود، اولین مدال المپیکی این رشته در تاریخ ورزش ایران خواهد بود. این مدال برای المپیک ریو و توکیو نزدیک به شمشیربازی ایران و نمایندگانش ود و امید می رود اینبار از آن آنها شود.

دوومیدانی

برای دوومیدانی که یکبار توسط احسان حدادی در المپیک لندن تاریخ ساز شد و برای المپیک توکیو هم چهار سهمیه به دست آورد، شرایط برای المپیک جدید خیلی بر وفق مراد نبود طوریکه هیچ یک از ورزشکاران این رشته رکورد ورودیه المپیک را نگرفتند. فقط اینکه حسن تفتیان و فرزانه فصیحی به لطف رنکینگ جهانی صاحب سهمیه شدند. منطقی آن است که برای این دو ورزشکار موفقیتی در حدال مدال اصلا قابل تصور نیست و در خوش بینانه ترین حالت می توان به ثبت رکورد خوب توسط آنها فکر کرد.

تنیس روی میز

از جمله رشته هایی که روند ثابت و مستمر خود برای حضور در المپیک را دنبال کرده، تنیس روی میز است. دو ورزشکار این رشته مانند همیشه از آسیای میانه صاحب سهمیه شدند و برای نخستین بار نوشاد عالمیان هم از رنکینگ جهانی به این سهمیه رسید. موفقیتی که مسیر ورود تنیس روی میز به پاریس را متمایز از المپیک های قبل کرد. هر سه پینگ پنگ باز ایران با تجربه دو المپیک که البته هیچ یک از آنها به مدال ختم نشد، به پاریس رفته اند با این امید که این دوره پیشروی بیشتری داشته باشند اما طبیعی است روی مدال آنها هم حسابی باز نشده است.

تیراندازی

مدال غیرمنتظره جواد فروغی در المپیک توکیو، نگاه ها و انتظارات را نسبت به تیراندازی تغییر داد اما نه فروغی و نه دیگر تیراندازان نتوانستند پاسخ امیدوارکننده ای به این انتظارات بدهند، به همین دلیل نمی توان حساب دقیق و قطعی روی عملکرد تیراندازان در پاریس داشت.

البته کسب سهمیه محمد بیرانوندِ ١٥ ساله یک سورپرایز برای تیراندازی و کاروان ایران بود اما شاید بهتر باشد با توجه به روند تیراندازی در ایران و افت تدریجی این رشته، خوش بینی زیادی به مدال بیرانوند یا دیگر تیراندازان نداشته باشیم مگر اینکه اتفاقات توکیو تکرار شود و تیر تیراندازان به مدال بخورد.

تیر و کمان

تیر و کمان ایران فقط یک سهمیه برای المپیک دارد که آنهم در اخرین فرصت توسط مبینا فلاح به دست آمد. بدین ترتیب تیر و کمان ایران فقط با یک نماینده در پاریس شرکت دارد همان طور که در توکیو هم یک نماینده داشت.

وقتی تیر و کمان در کسب سهمیه پیشرفتی نداشته یعنی در نتیجه گیری هم پیشرفتی حاصل نشده و این یعنی دلخوش بودن به عملکرد قابل قبول فلاح نه مدال او.

قایقرانی

در میان رشته های المپیکی، کارنامه قایقرانی با چهار سهمیه توسط رویینگ و کانوسواران قابل قبول است اما در نهایت آنچه در تاریخ ثبت می شود نتیجه است نه تعداد سهمیه.

به غیر از نازنین ملایی که در توکیو با صعود به نیمه نهایی بهترین عملکرد تاریخ قایقرانی ایران در المپیک را به ثبت رساند، دیگر قایقرانان ایران عملکرد قابل توجهی نداشتند، بنابراین مسافران این رشته در پاریس در صورتی می توانند عملکردشان در کسب سهمیه را ماندگار کنند که در نتیجه گیری هم نمره قبولی بگیرند.

سنگنوردی

دومین حضور سنگنوردی در بازی های المپیک با اولین کشور نماینده ای از ایران در این رشته همراه شد. رضا علیپور سریعترین مرد عمودی جهان با عملکردی قابل قبول در انتخابی های المپیک صاحب سهمیه شد و نباید تعجب کرد اگر او دست به شگفتی برند و در پاریس مدال بگیرد.

ژیمناستیک

ژیمناستیک ایران با تاریخ سازی مهدی الفتی بالاخره بعد از ٦٤ سال دوباره وارد المپیک شد. الفتی که در بازی های آسیایی هم صاحب مدال نفره شد یکی از ورزشکاران ایرانی است شاید روی مدال او پیش بینی خاصی صورت نگرفته باشد اما می توان روی تلاشش برای عملکرد آبرومندانه حساب باز کرد.

دوچرخه سواری

در شرایطی که سنگنوردی و ژیمناستیک با تاریخ سازی ورزشکاران شان المپیکی شدند، دوچرخه سواری که طی سال های اخیر چرخ هایش به عقب می چرخد به سختی و به واقع به لطف سهمیه سولیداریتی فدراسیون جهانی وارد ترکیب کاروان ایران شد، وقتی کیفیت عملکرد رکابزنان در حدی نیست که سهمیه مستقیم بگیرند، نمی توان توقعی بابت مدال اوری با حتی نتیجه نزدیک به آن از علی لبیب داشت.

شنا

تعداد قابل توجهی از مدال های المپیک برای ورزشکاران رشته های آبی کنار گذاشته می شود اما ایران فقط یک نماینده از مجموع این رشته ها در پاریس دارد آنهم با حمایت فدراسیون جهانی و سهمیه سولیدریتی آن.

سامیار عبدلی سریعترین شناگر ایران از این سهمیه برای سفر به پاریس استفاده می کُند اما منطقی نیست روی حضور او در مراحل بعد از مقدماتی هم فکر کرد چه برسد به مدال.

پیشینه حضور کاروان های ورزش ایران در ادوار مختلف بازی های المپیک به این شرح است:

* ۱۹۰۰پاریس: یک نفر

* ۱۹۴۸ لندن: ۳۶ نفر - یک مدال (برنز)

* ۱۹۵۲ هلسینکی: ۲۲ نفر - ۷ مدال (۳ نقره و ۴ برنز)

* ۱۹۵۶ ملبورن: ۱۷ نفر - ۵ مدال (۲ طلا، ۲ نقره و یک برنز)

*۱۹۶۰ رم: ۲۵ نفر - ۴ مدال (یک نقره و ۳ برنز)

* ۱۹۶۴ توکیو: ۶۳ نفر - ۲ مدال (۲ برنز)

* ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی: ۱۴ نفر ۵ مدال (۲ طلا، یک نقره و ۲ برنز)

* ۱۹۷۲ مونیخ: ۵۰ نفر - ۳ مدال (۲ نقره و یک برنز)

* ۱۹۷۶ مونترال: ۸۶ نفر - ۲ مدال (یک نقره - یک برنز)

* ۱۹۹۸ سئول: ۲۷ نفر - یک مدال (نقره)

* ۱۹۹۲ بارسلون: ۴۰ نفر - ۳ مدال (یک نقره و دو برنز)

* ۱۹۹۶ آتلانتا: ۱۸ نفر - ۳ مدال (یک طلا، یک نقره، یک برنز)

* ۲۰۰۰ سیدنی: ۳۵ نفر - ۴ مدال (۳ طلا و یک برنز)

* ۲۰۰۴ آتن: ۳۸ نفر - (۲ طلا، ۲ نقره و ۲ برنز)

* ۲۰۰۸ پکن: ۵۵ نفر - ۶ مدال (یک طلا و یک برنز)

* ۲۰۱۲ لندن: ۵۳ نفر - ۱۳ مدال (۷ طلا، ۵ نقره و یک برنز)

* ۲۰۱۶ ریو: ۶۳ نفر - ۸ مدال (۳ طلا، یک نقره و ۴ برنز)

* ۲۰۲۰ توکیو: ۶۵ نفر - ۷ مدال (۳ طلا، ۲ نقره و ۲ برنز)

*۲۰۲۴ پاریس: ۴۰ نفر - در انتظار نتایج کاروان