«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه آئین رونمایی از سامانه «آیریک طیف» با هدف آنالیز اتمی عناصر و سامانه خود حفاظ گامای بهبود یافته برای حذف آفات محصولات کشاورزی اظهار کرد: رونمایی از این دو سامانه در راستای اجرای مفاد سند جامع راهبردی سازمان انرژی اتمی اتفاق افتاد.

وی با اشاره به اینکه بر اساس سند چشم‌انداز ۲۰ ساله سازمان در حوزه کاربرد پرتو‌ها به دنبال این هستیم که نقش فناوری هسته‌ای را بیش از پیش در زندگی مردم پدیدار کنیم، افزود: سامانه خود حفاظ گاما در حوزه‌های سلامت، محیط زیست، کشاورزی و امنیت غذایی می‌تواند نقش بسزایی داشته باشد.

اسلامی تصریح کرد: این سامانه چهارمین سامانه پرتودهی خود حفاظ گاما است که بر اساس برنامه‌ریزی انجام گرفته در مراکز از پیش تعیین شده، مستقر خواهند شد. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه با بیان اینکه اولویت نصب سامانه‌ها بر اساس نیاز وزارت جهاد کشاورزی تعیین شده است، گفت: قرار است این دستگاه‌ها در محل‌هایی نصب شوند که دارای محصولات فراوانی هستند که این محصولات بسیار زود آفت‌زده و خراب می‌شوند.

وی افزود: مکان‌های مورد نظر از سوی استان‌های مدنظر به سازمان انرژی اتمی ایران اعلام شده و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و اولویت‌بندی صورت گرفته چهار دستگاه به‌زودی در مناطق مختلف نصب شده و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. معاون رئیس جمهور با اشاره به اینکه تا پایان دولت سیزدهم، سامانه‌های پرتودهی که در ۱۲ قطب در نظر گرفته شده، در کشور نصب خواهند شد گفت: برای ما مهم است که کار ترویجی، فرهنگ‌سازی و استقرار فناوری هسته‌ای و پرتودهی در این مراکز انجام شود.

اسلامی افزود: برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته تا بخش خصوصی و فعالان مرتبط بتوانند با استفاده از فناوری پرتودهی، آن را توسط شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی گسترش دهند. اسلامی ادامه داد: فناوری پرتودهی و سامانه‌های آن گامی بزرگ و تعیین کننده برای سلامت جامعه و امنیت غذایی و نیز ممانعت از ضایعات محصولات کشاورزی و مواد غذایی باشد، زیرا بر اساس آمار‌های اعلامی حدود ۳۰ درصد محصولات کشاورزی تبدیل به ضایعات می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: استفاده از فناوری پرتودهی می‌تواند موجب خروج باقی‌مانده سموم و آفات از داخل محصولات غذایی شود. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه با اشاره به دومین سامانه‌ای که امروز رونمایی شد، گفت: محصول دیگری که امروز رونمایی شد، سامانه آنالیز اتمی با استفاده از تکنولوژی مایکروویو است. این سامانه برای همه عناصر طراحی شده که یک دستاورد بسیار مهم به‌شمار می‌آید.

اسلامی ادامه داد: تاکنون این سامانه را در اختیار نداشتیم و ساخت آن نتیجه تحقیقات فراوان است که در نتیجه آن ایده تبدیل به سامانه قابل استفاده شده و امکان بهره‌برداری از آن وجود دارد. به این طریق ما مایکروویو را در کنار پرتودهی با اشعه گاما یا شتاب دهنده الکترواستاتیک آوردیم که هرکدام برای محصولی تعیین شده است.

وی با بیان اینکه به دنبال پوشش این سامانه‌ها در کل کشور هستیم، گفت: این محصولات با تولید اولیه خود، گام نخست را برای تجاری‌سازی انجام داده‌اند و در این مسیر حرکت کرده‌اند. یک شبکه دانش‌بنیان برای این کار تعیین شده که در حال گسترش بوده و بحث تجاری‌سازی در خط تولید تک تک اجزای آن قابل مشاهده است.

معاون رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه گام برداشتن در این مسیر، آرزویی به قدمت ۴ دهه است، گفت: در این مسیر و استفاده بهینه از حوزه پرتودهی، گام‌هایی برداشته شده بود، اما تقریباً در ۳۵ سال گذشته آن طور که باید و شاید به این مساله پرداخته نشده، اما خوشبختانه امروز و با عنایت خداوند توانستیم با موفقیت این کار را با نتیجه برسانیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: به نظر می‌رسد با هماهنگی بی‌نظیری که با وزارتخانه‌های کشاورزی و بهداشت وجود دارد، این حرکت برنامه محور سازمان در این حوزه بسیار زود جایگاه خود را پیدا کند تا به معنی واقعی کلمه بحث تجاری‌سازی سامانه‌های فناورانه برای همه قابل مشاهده باشد.